تهران و ترامپ، بگو مگو در فضای مجازی
تحلیل ویژه
بزرگنمايي:
اخبار محرمانه -
تهران و ترامپ، بگو مگو در فضای مجازی
k ١.٣
٠
اعتماد / متن پیش رو در اعتماد منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
سارا معصومی| موضعگیریهای زیگزاکی درباره ایران از سوی چهرههای متفاوت دولت ایالات متحده امریکا همچنان ادامه دارد. هیچکس نمیداند در سر دونالد ترامپ چه میگذرد و آیا نقشهای که وی برای ایران در ذهن دارد با آنچه وزیر خارجه یا مشاور امنیت ملیاش طراحی کردهاند، یکسان است؟ دونالد ترامپ هم ایرانیها را ملتی تروریست میخواند هم شماره تلفن دفترش را با واسطه به ایرانیها میرساند. هم میگوید دلش با مردم ایران است هم افتخار میکند که به قول خودش با سختترین تحریمها، ایران را از منظر اقتصادی در وضعیت بغرنجی قرار داده است. هم از تندرویهای جان بولتون، مشاور امنیت ملیاش گلایه میکند هم خبر رسانهها درباره وجود اختلاف میان وی و بولتون را تکذیب میکند. وزیر خارجهاش با سفر به عراق از میزبان میخواهد پیام واشنگتن مبنی بر تمایل برای مذاکره و عدم تنش با تهران را به گوش ایرانیها برساند اما از سوی دیگر منابعی در داخل پنتاگون از طرحی برای اعزام نیروی امریکایی بیشتر به غرب آسیا خبر میدهند. در حالی که تهران و ترامپ هر دو میگویند به دنبال جنگ نیستند و مذاکره هم نمیکنند اما سفرهای متعدد چهرههایی که یا به میانجیگری میان ایران و امریکا شهرت دارند یا رابطه مناسبی با امریکا دارند به تهران این شائبه را به وجود آورده که پیامهایی در حال رد و بدل شدن است. گمانهزنی رسانهای که البته از سوی چهرهای چون یوسف بنعلوی، وزیر مشاور در امور خارجه عمان پس از سفر هفته گذشته به تهران رد شد اما سخنگوی شورای عالی امنیت ملی بر آن صحه گذاشته و میگوید:«سفر مقامات مسوول کشورهای مختلف به ایران افزایش یافته است، عمدتا از امریکا نمایندگی دارند. برخی رسانهای میشود و پارهای از سفرها نیز محرمانه میماند.»
بگو و مگوهای ترامپ و ظریف
هیچکس نمیداند هدف دونالد ترامپ از قرار دادن ایران در سر لیست پروندههای خارجی چیست؟ برخی میگویند، ترامپ همزمان روی چند پرونده سیاست خارجی قمار میکند تا شاید یکی در فاصله یک سال مانده به انتخابات سراسری 2020 به برگ برندهای برای وی تبدیل شود، برخی در آن سوی میدان میگویند، ترامپ سر جهان را با تنشزایی با ایران یا تعمیق بحران در ونزوئلا گرم کرده تا طرح رویایی خود برای به پایان رساندن مناقشه فلسطین و اسراییل موسوم به «معامله قرن» را پیش ببرد. رفتارهای ترامپ و تیم وی وزنه هیچکدام از این دو تحلیل را سنگینتر نمیکند اما به نظر میرسد که با در بنبست قرار گرفتن پروندههای کرهشمالی و ونزوئلا فعلا تمرکز تیم ترامپ بر تهران بیش از سایرین باشد. ایران و امریکا هیچ کانال دیپلماتیکی با هم ندارند اما در فضای مجازی جواب یکدیگر را میدهند و حتی میتوان گفت که گفتوگویی در همین فضا در میان آنها در جریان است. امریکا پس از وضع تحریمهای رنگارنگ علیه ایران، اقدام به نمایش نظامی در غرب آسیا کرده و در 10 روز اخیر رسانههای امریکایی از احتمال اعزام نیرو به این منطقه هم خبر دادهاند. خبری که دونالد ترامپ روز پنجشنبه ضمن رد آن عنوان کرد، فکر نمیکند نیازی به چنین کاری باشد. دونالد ترامپ که چندی پیش در توییتر تهدید کرده بود اگر ایران دست به اقدام نظامی علیه امریکا بزند، پایان این کشور خواهد بود باز هم در سخنانی توهینآمیز با این ادعا که ایران بازیگر بسیار خطرناک و بسیار بدی بوده، اعلام کرد:«آنها ملتی تروریست هستند و ما با این کنار نمیآییم.»
کمتر از 24 ساعت پس از این اظهارنظر دونالد ترامپ بود که محمدجواد ظریف در حالی که در سفر پاکستان به سر میبرد، پاسخ رییسجمهور امریکا را داد و گفت: آقای ترامپ با اظهاراتش نشان داد اولا تاریخ نمیداند ثانیا مردم ایران را نمیشناسد ثالثا دارد ثابت میکند آن ادعاهایی که ایشان و همکارانشان در حمایت از مردم ایران مطرح میکنند تا چه حد دروغ است. ایشان چند روز قبل گفت که پایان ایران خواهد بود، ایران پایان ایشان را خواهد دید ولی ایشان هیچوقت پایان ایران را نخواهد دید، ایران هزارهها بوده و خواهد بود و یک کشور تازه به دوران رسیده نمیتواند اینچنین درباره ایران صحبت کند. اینها نشانگر آن است که آقای ترامپ حتی در مسیر ظاهرسازی که دیگران میکنند، نمیتواند کاملا ادامه دهد و نیات واقعی و درونی خودش را درباره مردم ایران بروز میدهد.
ظریف گفت: ایشان بارها مردم ایران را با لقبی(تروریست) که فقط برازنده خودش است، متهم کرده است. اینکه میگویم تروریسم شعار نمیدهد، ایشان اعلام کرده که علیه مردم ایران جنگ اقتصادی میکند و جنگ اقتصادی یعنی ترور و تلاش برای تحمیل یک دیدگاه سیاسی از طریق فشار اقتصادی و جلوگیری از فروش غذا، دارو و مواد اولیه بر خلاف دستور دیوان بینالمللی دادگستری و اینها یعنی تروریسم اقتصادی. اگر کسی تروریست است شخص آقای ترامپ است که مرتکب تروریسم اقتصادی شده نه جمهوری اسلامی ایران که همواره در صف مبارزه با تروریسم در این منطقه بوده و حمایت ما از مردم عراق و سوریه در مقابله با تروریسم بارها توسط این مردم مورد قدردانی قرار گرفته و این واقعیتی است که همه بر آن اذعان دارند.
مجید تختروانچی، سفیر و نماینده دایم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل متحد در نیویورک در واکنش به سخنان سخیف ترامپ در تروریست خواندن ملت ایران تصریح کرد: حرفهای متناقض رییسجمهور امریکا درباره ایران نشانه روشنی از خصومت بیحد و حصر وی نسبت به ایران و ملت بزرگ ایران است.
وی با بیان اینکه این مواضع برای ما ناآشنا نیست، افزود: زیرا آن را در ادامه تحریمهای ظالمانه امریکا قابل تفسیر میدانیم که آن هم نمونه بارز دیگری از خصومت با ملت ایران است. این سخنان سخیف بیش از هر چیز نمایانگر بیاطلاعی از تاریخ چند هزار ساله ایران و عدم شناخت نسبت به مردم ایران است. ایران بزرگترین قربانی و در عین حال قدرتمندترین دشمن تروریسم در منطقه بوده و هست و نابودی داعش و دیگر گروههای تروریستی مشابه در سالهای اخیر جزو آخرین اقدامات ایران در این زمینه بوده است که آقای ترامپ در جریان فعالیتهای انتخاباتی خود به مبارزه ایران با داعش اذعان کرده بود. اصرار آقای ترامپ به استفاده از ادبیات توهینآمیز علیه ملت ایران، عزم مردم ما را در مقاومت علیه سیاست فشار و ارعاب دوچندان میکند.
داستان همواره داغ میانجی
همه برای میانجیگری میان تهران و واشنگتن اعلام آمادگی کردهاند: از ژاپن تا اروپاییها، از عراق تا پاکستانیها و البته عمان که نامش با پرونده مذاکرات محرمانه میان ایران و امریکا در دوره باراک اوباما، رییسجمهور پیشین امریکا گره خورده است. سفر هفته گذشته «یوسف بنعلوی» وزیر خارجه عمان به تهران و دیدار با همتای ایرانی در پاویون فرودگاه این شائبه را تقویت کرد که وی شاید حاوی پیامی برای ایران بوده است. بنعلوی در تازهترین گفتوگوی خود این میانجیگری را نه تایید و نه تکذیب میکند اما تاکید دارد که برای کاستن از سطح تنش میان دو طرف تلاش میکند. به نظر میرسد که بنعلوی در تهران از محمدجواد ظریف خواسته که ایران خویشتنداری بیشتری در برابر جنگ روانی امریکا در منطقه غرب آسیا از خود نشان بدهد. بنعلوی در گفتوگوهایی که پس از دیدار با ظریف داشت، تاکید کرد که در صورت وقوع جنگ، همه جهان متضرر خواهد شد. وی جامعه جهانی را به تلاش و همکاری با عمان برای ممانعت از وقوع جنگ و خطرات آن فراخواند.
در حالی که برخی از منابع امریکایی ادعا میکنند، دولت امریکا از طریق واسطههایی برای ایران پیام رسانده و به نظر میرسد این پیامرسانی از سوی عادل عبدالمهدی، نخستوزیر عراق به حقیقت نزدیک است اما واشنگتن به شکل رسمی هر گونه ارسال پیام از طریق عمان به تهران را تکذیب اما تاکید کرده که تلاش برخی کشورها برای تنشزایی با ایران را تحسین میکند.
در حال حاضر آنچه پیشبینی سطح تنش میان ایران و امریکا را سخت کرده، احتمال درگیری نظامی میان نیروهای دو طرف در منطقه غرب آسیاست. نیروهایی که هر کدام دیگری را تروریست میخوانند. خبرگزاری رویترز در گزارشی به نقل از محمدجواد ظریف آورده که اگر حادثهای مانند سال 2016 (بازداشت 10ملوان امریکایی توسط سپاه پاسداران ایران) میان دو کشور رخ بدهد این بار تهران و واشنگتن کانال ارتباطی مستقیمی با هم نخواهند داشت و امکان اینکه بتوان از چنین حوادثی جلوگیری کرد به دلیل همین نبود کانال دیپلماتیک وجود ندارد. البته مایک پمپئو، همتای امریکایی ظریف مانند وی فکر نمیکند و میگوید «کانالهای زیادی هستند که ما میتوانیم ارتباط داشته باشیم.» رویترز در بخشهای دیگری از این گزارش از 3 کشور عمان، سوییس و عراق به عنوان واسطههایی نام میبرد که میتوانند در صورت نیاز کار پیغامرسانی را انجام بدهند. این خبرگزاری انگلیسی به نقل از یک مقام امریکایی که نخواسته نامش فاش شود، ادعا کرد:«روز سوم ماه مه(13 اردیبهشت) زمانی که امریکا از طریق گزارشهای اطلاعاتی قوی متوجه طرح ایران برای حمله به منافع امریکا شده بود از طریق یک طرف سوم پیامهایی به ایران ارسال کرد.» ژنرال ژوزف دانفورد، رییس ستاد مشترک ارتش امریکا نیز روز 8 ماه مه به نمایندگان کنگره گفته بود، پیامهایی (به ایران) ارسال شد تا مطمئن شویم که ایران متوجه شود ما تهدیدها را تشخیص دادهایم. به گزارش رویترز «مایکل والتز» نماینده امریکایی در این زمینه گفت:«دانفود به نمایندگان پشت درهای بسته گفت که یک پیام به قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران ارسال کرده است.»
تهران عقب ننشست، ترامپ کوتاه آمد
تهران و واشنگتن تا چه اندازه به جنگ نزدیک شدهاند؟ تیآرتی در تحلیلی در این باره مینویسد: پس از آنکه دونالد ترامپ رسما ایران را تهدید کرد، تهران هیچ نشانهای از کوتاه آمدن یا ترسیدن از خود بروز نداده است. در حالی که دولت ترامپ بر حجم تنشآفرینی با ایران افزوده و ادوات جنگی در خلیج فارس مستقر کرده است هیچ نشانهای از عقبنشینی از تهران دیده نمیشود. در سایه جان بولتون، مشاور امنیت ملی، دونالد ترامپ رویکرد سختگیرانهتری نسب به ایران اتخاذ کرده است. با این وجود تهران ثابت کرده که اگر پای موضعگیریهای تند و تیز به میان آید این کشور هم کوتاه نخواهد آمد. در داخل ایران موضعگیریهای سیاسی علیه امریکا تند و تیزتر از قبل شده است. همزمان کارشناسان اهل فن هم تذکر میدهند که ایران با جمعیت 80 میلیونی، ارتشی منسجم و قدرتمند همچنین شبهنظامیانی مورد حمایت در سرتاسر منطقه غرب آسیا را نباید با عراق اشتباه گرفت. امریکا در سال 2003 میلادی با حمله به عراق، کشوری را هدف قرار داد که نیمی از جمعیت امروز ایران را داشت و البته از شکافهای قومی هم رنج میبرد همین عراق هم مورد آسانی برای امریکا نبود. امریکا بیش از 4 هزار سرباز خود را در این نبرد از دست داد و جنگ شیعه و سنی هم در این کشور سالها پس از حمله امریکا ادامه یافت. ایرانیها تجربه ارزندهای در جنگیدن دارند و پس از انقلاب اسلامی جنگ تقریبا یک دههای با عراق را تجربه کردند. برخی از کارشناسان مسائل نظامی ایران در امریکا هشدار میدهند که اگر جنگی حادث شود، ارتش ایران میتواند به سهولت 3 میلیون سرباز ردیف کند. همین کارشناسان به امریکا هشدار دادهاند که اگر جنگی با ایران و نیروهای نیابتی تهران در منطقه رخ بدهد، امریکاییها باید خود را برای نبردی فراتر از جنگهای متعارف آماده کنند. هفته گذشته بود که محمدجواد ظریف در پاسخ به تهدید دونالد ترامپ به وی یادآوری کرد که وی به چیزی امید دارد که اسکندر، چنگیز و دیگر متجاوزان به ایران هم در رسیدن به آن ناکام ماندهاند. اما سوال این است که آیا رییسجمهور امریکا پیام وزیر خارجه ایران را گرفت؟ به نظر میرسد که نشانهها، ترامپ را آرام کرده و او به کارمند خود در پنتاگون یادآوری کرده که به دنبال جنگ با ایران نیست.
-
شنبه ۴ خرداد ۱۳۹۸ - ۱۲:۲۷:۱۵
-
۲۳ بازديد
-
آخرین خبر تحلیل
-
اخبار محرمانه
لینک کوتاه:
https://www.akhbaremahramaneh.ir/Fa/News/103984/