بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - ایرنا / سقوط قدرت خرید متقاضیان بازار مسکن پس از شوک قیمتی سال 97 به نقطه اوج رسیده است. به تازگی متوسط قیمت هر مترمربع واحد مسکونی در شهر تهران از 11 میلیون تومان عبور کرده و حالا تورم عمومی کشور به بیش از 50 درصد رسیده است و بازار مسکن نیز دست‌کم مماس با همین میزان متورم خواهد شد‌‌.
در این شرایط پیش‌بینی می‌شود عبور تورم از نقطه بحرانی انقباض بیشتر قدرت خرید متقاضیان بازار مسکن را به دنبال داشته باشد. به گفته کارشناسان بازار مسکن نرخ‌های پیشنهادی فعلی در بازار مسکن بیش از تاب و توان مالی متقاضیان است و در عین حال اثرگذاری ابزارهای مالی دولت برای جبران قدرت خرید متقاضیان تقریبا به صفر نزدیک شده است، وضعیتی که رویای دسترسی به مالکیت مسکن را دست‌نیافتنی‌تر خواهد کرد‌‌. یکی از شاخص‌های اصلی برای سنجش سطح توانایی خرید مخاطبان بازار مسکن شاخص «دسترسی به مسکن» و «دوره انتظار» که بر خلاف انتظار چند سال است توسط مرکز آمار منتشر نمی‌شود‌‌. شاخص دسترسی مسکن از نسبت ارزش خرید یک واحد مسکونی 75 مترمربعی به کل درآمد متوسط خانوار‌های شهری محاسبه می‌شود و مفهوم عدد به دست آمده، قدرت مالی خانوار‌ها در برابر قیمت مسکن برای صاحبخانه شدن را نشان می‌دهد‌‌. هر قدر قیمت مسکن تحت‌تاثیر جهش‌های دوره‌ای افزایش پیدا کند و در مقابل، قدرت خرید خانوار‌ها از تقویت سقف ریالی تسهیلات بانکی یا بهبود درآمد سالانه محروم بماند، شاخص دسترسی به مسکن افزایش پیدا می‌کند که نشانگر بدتر‌شدن وضعیت متقاضیان مسکن است‌. در شرایطی که مرکز آمار و سایر نهادهای متولی در توسعه و نشر آمارهای اقتصادی مانند بانک مرکزی در مورد شاخص دسترسی به مسکن خود را به خواب زده‌اند با احتساب متوسط قیمت‌ها می‌توان این شاخص را به طور تقریبی تخمین زد‌‌. با این وجود می‌توان اطلاعات ناقصی را از این شاخص در وب‌سایت دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی یافت‌‌. این اطلاعات که شاخص دسترسی به بازار مسکن را تا سال 95 منتشر کرده حاکی از این است که طول دوره انتظار برای خرید مسکن در میان خانوار ایرانی در سال‌های مختلف بین 18 تا 23 سال در نوسان است‌‌. به طوری که به محض ورود ابزارهای تقویت‌کننده این شاخص کاهش یافته اما بلافاصله پس از افزایش تورم به جایگاه اولیه خود بازگشته است‌‌. این‌بار اما ماجرا متفاوت است. نگاهی به قیمت‌های موجود در بازار و مقایسه آن با درآمد متوسط خانوار نشان می‌دهد که این شاخص در حال حاضر به بدترین وضعیت خود در تاریخ کشور رسیده است‌‌. البته به طور معمول شاخص دسترسی به مسکن برای شاغلانی که متوسط درآمد را دارند محاسبه می‌شود و در صورتی که این شاخص را برای حداقل‌بگیران و کارگران محاسبه کنیم وضعیت بدتر هم می‌شود. بر اساس آخرین گزارش منتشر شده توسط مرکز آمار از سال 96، متوسط درآمد سالانه یک خانوار شهری در سال گذشته 37 میلیون تومان اعلام شده است‌‌. در شرایطی که متوسط درآمد خانوار برای سال 97 هنوز منتشر نشده است با تخمین افزایش 9/19 درصدی (مطابق با مصوبه افزایش دستمزد شورای عالی کار برای سال 97) درآمد خانوار می‌توان به این نتیجه رسید که متوسط درآمد خانوار در سال 97 به 44 میلیون تومان افزایش یافته است. این در حالی است که متوسط قیمت یک متر واحد مسکونی در شهر تهران در اسفند 97 به حدود 11 میلیون تومان رسیده است‌‌. بر همین اساس یک واحد مسکونی 75 متری در شهر تهران به طور متوسط 825 میلیون تومان معامله می‌شود‌‌. بنابراین شاخص دسترسی مسکن در شهر تهران به عدد 18 رسیده است‌‌. از سوی دیگر دوره انتظار مسکن نیز به 56 سال افزایش یافته است. با این وجود براساس معیارهای بین‌المللی برای محاسبه شاخص دسترسی به مسکن شهری واحد نمونه ١٠٠متری را درنظر می‌گیرند.به این ترتیب با استانداردسازی این شاخص مدت انتظار برای خانه‌دار شدن در ایران چندبرابر خواهد شد.