چاپ

اخبار محرمانه -
سرمقاله اعتماد/ طلب ایران از اروپا
٦٩
٠
اعتماد / « طلب ایران از اروپا » عنوان سرمقاله روزنامه اعتماد نوشته سید جلال ساداتیان است که می‌توانید آن را در ادامه بخوانید:
جمهوری اسلامی ایران وقت مبسوطی گذاشت و تیم مذاکره‌کننده مدت‌های مدیدی با هیات مذاکره‌کننده بر سر بندبند توافقی که موسوم به برجام شد کار کردند و در نهایت به امضا رسید و با قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل نیز پشتیبانی شد و انتظار این بود که ابعاد پیش‌بینی شده و قانونی توسط همه کشورهای مذاکره‌کننده اجرا شود و حتی مکانیزمی در آن تعیین شد که اگر کسی به تعهدات خود عمل نکرد طرف دیگر این حق را داشته باشد به تعهدات خود عمل نکند و از توافق صورت‌گرفته بازگردد. پیش از آن کمیسیونی طبق برجام پیش‌بینی شده است که ناظر بر حسن اجرای برجام باشد و اگر جایی دچار اشکال شد چگونه بتوانند طرفین با یکدیگر گفت‌وگو کنند.
اما شاهد آن بودیم که ایالات متحده امریکا، یک طرفه و بدون اینکه این مراحل قانونی را طی کند با بی‌طرفی کامل از برجام خارج شد. تا اینجا یک غلط اتفاق افتاد که همین یک موضوع آثار منفی بسیار زیادی را به همراه داشت. ولی گفته شد سایر اعضای برجام به تعهدات خود عمل خواهند کرد؛ به این مفهوم که بتوانند اثرات منفی را جبران کنند. از همین رو در بیانیه سیاسی آنها بر این امر تاکید شده است که ایالات متحده کار بسیار بدی را در راستای خروج انجام داده است. از همین رو سایر طرفین متعهد شدند که ایران از مواهب برجام بهره‌مند شود اما در عمل مشاهده کردیم که سایر طرفین در برجام در اجرای تعهدات خود نسبت به ایران تعلل می‌کنند. اروپایی‌ها در خصوص دلایل این تعلل عنوان کردند به دلیل اینکه نقشی در شرکت‌های خصوصی ندارند و نمی‌توانند آنها را مجبور به کار با ایران کنند چرا که این شرکت‌ها به دلیل اینکه حجم مبادلات تجاری و اقتصادی آنها با ایالات متحده از حجم بالایی برخوردار است از همین رو نمی‌توانیم آنها را مجبور به همکاری با ایران کنیم اما سوال اصلی اینجاست که سایر کشورهای عضو برجام و به خصوص اروپایی‌ها چه کاری برای اجرای تعهدات خود انجام دادند؟
اروپایی‌ها عنوان کردند که ما مکانیزمی را ایجاد خواهیم کرد که به موجب آن بتوانیم تا حدی اثرات منفی را جبران کنیم اما روی همین مکانیزم که در نهایت تحت عنوان اینستکس معرفی شد در اجرای همین موضوع نیز تعلل کردند و از همین رو جمهوری اسلامی رسما اعلام کرد طی یک زمانبندی دوماهه تعهدات برجامی خود را کاهش می‌دهد و مجدد این فرصت به اروپایی‌ها داده شد که اگر اقدامی صورت دادند شرایط به حالت گذشته بازگردد اما اگر اقدامی در راستای رضایت ایران انجام ندهند، بخش بعدی اقدامات پس از دوماه اجرایی خواهد شد. این امر اروپایی‌ها را نگران کرده است. از همین رو حالا آنها دست به کار شده‌اند تا ایران را راضی کنند دست به یک اقدام تند نزند زیرا اقدام تند ممکن است تنش را افزایش دهد و این موضوع عاملی شود که جنگی در منطقه رخ دهد زیرا اروپایی‌ها می‌دانند که اگر جنگی رخ دهد حداقل تبعات آن افزایش قیمت نفت است. اروپایی‌ها، ژاپن، هند، کره و چین همگی کشورهای وارد‌کننده عمده نفت هستند. افزایش قیمت انرژی می‌تواند اقتصاد این کشورها را نابود کند و اینها ممکن است توان تحمل این امر را نداشته باشند. از همین رو عمده تلاش‌های آنها این است که بتوانند از افزایش تنش و درگیری در این منطقه جلوگیری کنند زیرا نه‌تنها کشورهای منطقه بلکه سایر کشورهای جهان نیز آسیب خواهند دید اما اصلی‌ترین نگرانی آنها افزایش قیمت انرژی در جهان است. آنها می‌دانند جنگ امریکا با ایران جنگ دو یا سه روزه نیست بلکه جنگی طولانی و پرتنش خواهد بود و می‌تواند خسارات فراوانی را به همراه داشته باشد؛ از همین رو شاهد آن هستیم که هم ژاپنی‌ها و هم اروپایی‌ها در راس آن آلمان تلاش دارند در قالب میانجیگری به شکلی ماجرا را حل‌وفصل کنند. حرف آنها این است که ایران کوتاه بیاید اما حرف ایران متقابلا این است که به‌جای اجرای تعهدات توقع دارید که ما کوتاه بیاییم؟ طبیعی است که ما نمی‌توانیم کاری انجام دهیم و این ایران است که از اروپایی‌ها انتظار دارد به تعهدات خود عمل کنند و اگر امریکا خطایی را صورت داده باید بتوانند به تعهدات خود پایبند باشند.
اما نباید فراموش کنیم که خروج از برجام اشتباه خواهد بود؛ به این مفهوم که اگر ما از برجام خارج بشویم، بهانه خوبی به ایالات متحده امریکا خواهیم داد که او هم بتواند با تحریکات خود سایر کشورها به خصوص در شورای امنیت را تبدیل به متحدین خود کند و حالت انزوایی که اکنون بر سر ایران شاهد آن هستیم از بین برود. از این جهت برای ما اقدام اشتباهی است که از برجام خارج شویم و این بهانه را به دست امریکا بدهیم که بتواند مجدد علیه ما یارگیری کند و قطعنامه‌های جدید را علیه ایران به تصویب برساند. جو شورای امنیت اکنون به گونه‌ای است که به نفع امریکا نیست. ما شاهد آن بودیم هنگامی که جلسه شورای امنیت به ریاست دونالد ترامپ رییس‌جمهور ایالات متحده برگزار شد در آنجا هیچ موفقیتی حاصل نکرد و همه اعضا به نحوی از امریکا انتقاد کردند که چرا از برجام خارج شده است. به نحوی که خانم نیکی هیلی نماینده وقت ایالات متحده در سازمان ملل حیثیت و اعتبار شغلی خود را بر سر این کار گذاشت و از صحنه خارج و به نحوی اخراج شد چرا که این طرح او بود که باعث بی‌اعتباری امریکا و آبروریزی برای ترامپ شد زیرا نخست‌وزیر بریتانیا هم هرچند ملایم‌تر اما از امریکا بر سر موضوع برجام انتقاد کرد. این شکست سنگینی برای دیپلماسی ایالات متحده بود اما وقتی ایران از برجام خارج شود همه این شرایط را علیه خود فراهم کردید.