اخبار محرمانه
جدال فراستی و آشنا؛ آیا "چرنوبیل" سریال مهمی است؟
چهارشنبه 22 خرداد 1398 - 01:49:48
آخرین خبر تحلیل
اخبار محرمانه -
جدال فراستی و آشنا؛ آیا "چرنوبیل" سریال مهمی است؟
k ١.٢
٠
سازندگی / متن پیش رو در سازندگی منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست
هیچ کس فکر نمی کرد سریال پنج قسمتی «چرنوبیل» این قدر حاشیه ساز و جنجالی شود؛ «چرنوبیل» سریالی بود درباره ی انفجار در نیروگاهی اتمی به همین نام در شوروی سابق، انفجاری که به گمان برخی چند برابر انفجار بمب اتم در هیروشیما بود و می توانست کل اروپا را نابود کند.
مسئولین شوروی که اول گمان می کردند این اتفاق با دخالت آمریکایی ها رخ داده تلاش کردند ابعاد حادثه را کوچک نشان دهند ولی کمی بعد با بررسی مشکل متوجه خطای انسانی مدیران نیروگاه شدند. ماجرا این بود که حکومت شوروی هرگز اجازه نداد ابعاد این فاجعه مشخص شود؛ بعد از فروپاشی شوروی مشخص شد که هیچ گزارش رسمی و دقیقی درباره ی آن وجود ندارد. همین کمبود اجازه می داد تا سازندگان سریال با دست بردن در واقعیت سراغ ماجرا بروند. سازندگان آمریکایی سریال «چرنوبیل» مدعی اند که بیشتر از هر چیز دنبال نشان دادن مسئولیت پذیری دولت و حکومت نسبت به جان شهروندان شان بوده اند، این که آن ها چطور واقعیت را مخفی می کنند تا آسیبی به عملکردشان وارد نشود. اما فارغ از نظر سازندگان، واکنش مخاطبان غربی نسبت به «چرنوبیل» با ترسی همگانی نسبت به امنیت نیروگاه های اتمی همراه بود. انگار در ناخودآگاهِ این سریال آمریکایی نوعی مخالفت با این فن آوری موج می زد و از آن مهم تر داشتن آن را برای کشوری غیرغربی نکوهش می کرد؛ همان قدر که سریال ایدئولوژی شوروی را زیر سوال می برد خودش هم با نگاهی ایدئولوژیک و ستیزه جویانه با روس ها، ترس ها و دلهره هایی را به جان مخاطبان غیرغربی آن می انداخت؛ انگار این سریال هم در دایره ی ایدئولوژیک غالب آمریکایی برای شناسایی روس ها به عنوان دشمن عمل می کرد و بازنمایی از جنگ سرد در دوره ی ما بود. این همان چیزی بود که انتقاد روس ها را برانگیخت؛ آن ها اعلام کرده اند که به زودی روایت خودشان را از حادثه ی چرنوبیل می سازند تا ابعاد واقعی ماجرا روشن شود.
اما درست در روزهایی که بحث و درگیری سر محتوای سریال و موضع ایدئولوژیک آن بالا گرفته بود، ماجرا در ایران ابعاد دیگری گرفت. همه چیز از توئیت های حسام الدین آشنا، مشاور رئیس جمهور و رئیس مرکز بررسی های استراتژیک، شروع شد که به سریال «چرنوبیل» اشاره می کرد؛ او اول، پوستر سریال را منتشر کرد و بعد نوشت: «تماشا و عبرت گرفتن از مینی سریال چرنوبیل برای اهالی سیاست و دولت و حکومت بسیار مناسب است. عصاره اش این سوال تکان دهنده است: تاوان دروغ ها چیست؟» آن چه باعث جنجال شد واکنش مسعود فراستی بود؛ جمعه شب گذشته فراستی در برنامه ی «هفت» به متن آشنا اشاره کرد و گفت: «جناب آشنا معاون ریاست جمهوری راجع به سریالی که آمریکایی است نظر دادند. چون این حیطه ماست نه حیطه ایشان پس لطفا در حوزه ما دخالت نکنند همانطور که ما وارد سیاست نمی شویم، چون این سریال بسیار بد است و موضوع بسیار التهاب دارد که بسیار تیپیکال است و قادر نیست مسئله به این مهمی را منتقل کند.» ماجرا این بود که آشنا اصلاً بحث فرمی نکرده بود اما جملات ضدآمریکایی فراستی آشنا را در موقعیت تازه ای قرار می داد. به همین دلیل بود که آشنا در توئیتر جواب فراستی را داد و نوشت: «توصیه به دیدن سریال چرنوبیل نه از باب کیفیت هنری یا حتی سیاسی آن بلکه توجه دادن به پیام سیاسی آن بود یعنی لزوم مشورت تخصصی، صداقت و صراحت برای پیش گیری و مدیریت بحران. از سال 1368 با برنامه سینما ماوراء نقد سینمایی و تلویزیونی را آغاز کردم ولی نمی دانستم آن حیطه هم انحصاری است.» این جملات با متن دیگری کامل تر شد؛ وقتی آشنا شرحی مبنی بر مشورت پذیری ارائه داد: «اکنون لازم می دانم بگویم پیام محوری این مجموعه کوچک تلویزیونی همان است که در کلیپ سقوط مورد تأکید قرار گرفت و برخی با تأویلی نابجا و ناروا از آن فرار و هشداردهندگان را ناجوانمردانه متهم به عدم وفاداری کردند. حرف این است که برای پیش گیری از بحران و در حین مدیریت بحران بیش از هر چیز با مشکلات ارتباطی مواجه خواهیم شد و تنها تدبیر کارگشا مشورت، صراحت، دقت و خوب گوش دادن به کسانی است که از دانش و تجربه کافی برخوردارند. در حوادث ریز و درشتی چون زلزله ها، آتش سوزی پلاسکو، سیلاب اخیر و در جریان تصمیمات بزرگ دوران جنگ یا مذاکرات هسته ای، سیاست های ارزی و اختلافات انتخاباتی همواره مواجه با کسانی هستیم که تلاش می کنند با چاپلوسی، تأمین رضایت یا آرامش مقامات بالاتر، جایگاه یا قدرت خود را تضمین کنند و در این مسیر حاضر می شوند راست و دروغ را به هم ببافند و البته دیگرانی را هم می بینیم که بدون توجه به منافع کوتاه مدت و با التزام به مصالح بلند مدت حرف حق می زنند ولو آنکه نادیده و ناشنیده گرفته شده و متهم یا حتی طرد شوند. در چنین موقعیت هایی به توصیه امام سجاد علیه السلام مشاوران صالح و صادق وظیفه دارند: «اما حق المستشیر، فان حضرک له وجه رأی جهدت له فی النصیحه و اشرت علیه بما تعلم انک لو کنت مکانه عملت به. و ذلک لیکن منک فی رحمه و لین فان اللین یونس الوحشه و ان الغلظ یوحش موضع الانس . و ان لم یحضرک له رأی و عرفت له من تثق برأیه و ترضی به لنفسک ، دللته علیه و ارشدته الیه فکنت لم تاله خیرا و لم تدخره نصحاً و لاقوه الا بالله.» اما حق کسی که در امری با تو مشورت می کند این است که: اگر نظر مفید و صحیحی داری به منظور خیرخواهی او باید اظهار کنی و باید رأی تو چنان باشد که اگر خودت به جای او می بودی همان کار را می کردی و نظر مشورتی خود را با نرمی و مدارا بیان کن، زیرا نرمی، ترس را از میان برمی دارد و خشونت کردن، انس را به وحشت تبدیل می کند .
اگر برای خودت صلاحیت اظهار نظر قائل نیستی، او را به کسی که مورد اعتماد و اطمینان است و در این جهت به او شناخت داری، راهنمایی کن. اگر چنین کاری بکنی در نیکخواهی او کوتاهی نکرده ای و تکلیف خود را نیک انجام داده ای . و نیرو و پشتیبانی جز خدا نیست . موفقیت مشاور در ارائه خدمات خود تابعی از درک مستشیر از ماهیت و کارکرد مشورت است. او نیز باید این توصیه های امام سجاد علیه السلام را همواره آویزه گوش کند که:
«و اما حق المشیر علیک، فلا تتهمه فیما یوافقک علیه من رأیه اذا اشار علیک . فانما هی الآراء و تصرف الناس فیها و اختلافهم . فکن علیه فی رأیه بالخیار اذا اتهمت رأیه فاما تهمته فلا تجوزلک اذا کان عندک ممن یستحق المشاوره و لاتدع شکره علی ما بدا لک من اشخاص رأیه و حسن وجه مشورته . فاذا و افقک حمدت الله و قبلت ذلک من اخیک ، بالشکر و الارصاد بالمکافاه فی مثلها ان فزع الیک . ولا قوء الا بالله.» حق کسی که با او مشورت می کنی این است که : بدانی، آرا گوناگون است و هر کس نظری دارد و اگر نظرش مطابق میل تو نبود، در صورتی که او را شایسته مشورت می دانی روا نیست او را به بدخواهی متهم سازی. و تو می توانی باز هم با کس دیگر که نظرش مورد اعتماد است مشورت کنی. هرگز سپاسگزاری از چنان کسی را که نظر خود را بی دریغ با تو در میان گذاشته است، ترک مکن. در صورتی که بعدها نظر او را مطابق واقع یافتی خدای را سپاس کن و از او سپاسگزار باش و در صدد خدمت متقابل به او باش که هنگام احتیاج در چنین مواردی تو نیز به کمک او بروی . ولا قوه الا بالله.»
این اظهارنظرها ماجرای سریال «چرنوبیل» را در سطحی دیگر و با خوانش و قرائتی متفاوت تر از آن چه در جهان می گذشت، مطرح کرد.

http://www.SecretNews.ir/fa/News/115801/جدال-فراستی-و-آشنا؛-آیا-"چرنوبیل"-سریال-مهمی-است؟
بستن   چاپ