چاپ

اخبار محرمانه - تابناک / در حالی که امروز خبر راه اندازی خط اعتباری 400 میلیارد دلاری بین ایران و چین از سوی رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران رسانه ای شد، یک مقام مسئول و آگاه، در گفت‌وگو با خبرنگار ما، زوایای مبهم این خبر را مشخص کرد.
تابناک اقتصادییک منبع آگاه به خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: اگر هر فردی از هر خبری آگاهی دارد، جایز است بیاید و آن خبر را جار بزند؟ مثل این می‌ماند که در جنگ، شب حمله را جار بزنید! وی در مورد رقم 400 میلیارد دلار اعلام شده گفت: پرسش این است که اصلا ما قدرت جذب چنین رقمی را داریم؟ مملکتی که با سالی 40 تا 50 میلیارد دلار امورات خود را می‌گذرانده است، با سرازیر شدن 400 میلیارد دلار از هم خواهد پاشید!
به گزارش «تابناک اقتصادی»؛ داستان خط اعتباری بین ایران و چین از 28 اسفند ماه 1397 آغاز شد. زمانی که هفدهمین کمیسیون مشترک همکاری‌های اقتصادی ایران و چین با حضور فرهاد دژپسند وزیر امور اقتصاد و داریی ایران و ژانگ شان وزیر بازرگانی جمهوری خلق چین در پکن برگزار شد. در حاشیه این نشست فرهاد دژپسند طی مصاحبه‌ای اعلام کرد: در نشست امروز کمیسیون مشترک، فرصت‌های مهمی برای توسعه روابط تجاری و اقتصادی دو کشور ایجاد شد که از جمله آن‌ها راه اندازی خط اعتباری بود.
سپس این موضوع خط اعتباری بین ایران و چین تا مدت‌ها مسکوت ماند تا اینکه طی سفری که محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان به چین داشت، دوباره موضوع راه اندازی خط اعتباری بین ایران و چین سوژه یکی از مجلات خارجی شد.
مجله پترولیوم اکونومیست در اواسط شهریورماه سال جاری با اشاره به سفر وزیر امور خارجه ایران به چین طی مطلبی نوشت: محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در پایان ماه اوت با همتای چینی خود دیدار داشت تا نقشه راهی برای همکاری استراتژیک ایران و چین که در سال 2016 به امضا رسیده بود، ارائه دهد. این قرارداد که شامل یک توافق 25 ساله است تحولاتی در بخش نفت و گاز دنیا ایجاد خواهد کرد. نکته اصلی این قرارداد این است که چین 280 میلیارد دلار برای توسعه بخش‌های نفت، گاز و پتروشیمی ایران هزینه می‌کند. همچنین یک سرمایه گذاری 120 میلیارد دلاری دیگر نیز برای به‌روزرسانی زیرساخت‌های حمل و نقل و تولید ایران امضا شده است.
در این مطلب به جزئیاتی از این قرارداد اشاره شده بود و منافع دو کشور از این قرارداد از زبان یک منبع آگاه ذکر شده بود که در ادامه ملاحظه می‌کنید؛
منافع چین در این قرارداد
به نقل از مطلب «پترولیوم اکونومیست» از جمله منافع چین در این قرارداد این است که شرکت‌های چینی، اولین حق انتخاب یا رد طرح‌های جدید، ناتمام یا متوقف شده توسعه میادین نفت و گاز ایران را خواهند داشت. همچنین شرکت‌های چینی اولین حق رد یا قبول انجام پروژه‌های پتروشیمی در ایران را نیز خواهند داشت.
یک منبع ایرانی در این مورد گفته است: این قرارداد شامل استقرار پنج هزار پرسنل امنیتی چینی در ایران می‌شود تا از پروژه‌های چین حفاظت کنند و پرسنل و تجهیزات اضافه هم در دسترس خواهد بود تا در صورت لزوم از انتقال نهایی نفت، گاز و پتروشیمی از ایران به چین حمایت کنند. این انتقال از طریق خلیج فارس هم صورت می‌گیرد.
چین همچنین می‌تواند هر محصول نفت، گاز و پتروشیمی را تا حداقل تخفیف تضمین شده 12 درصد تا 6 ماه خریداری کند.
طبق مفاد این قرارداد جدید، چین این حق را دارد تا هزینه تولیدات ایران را تا دو سال دیرتر پرداخت کند. چین همچنین می‌تواند پرداخت هایش را علاوه بر ارز رایج چین، در صورت لزوم با ارز‌های ضعیف تری که از تجارت با آفریقا و کشور‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق به دست آورده است، بپردازد؛ یعنی به هیچ وجه از دلار برای پرداخت معاملات این کالا‌ها از چین به ایران استفاده نمی‌شود.
منافع ایران در این قرارداد
به نقل از مطلب "پترولیوم اکونومیست" سه منفعت برای ایران در این قرارداد 25 ساله وجود دارد. اولین منفعت ایران به حضور چین در بین پنج کشور عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل مربوط می‌شود. روسیه هم که در این قرارداد حضور خواهد داشت، به همراه آمریکا، انگلیس و فرانسه از اعضای دائم شورای امنیت سازمان ملل است. یک منبع ایرانی اعلام کرد: برای دور زدن تحریم‌های آمریکا علیه ایران و تشویق آمریکا به نشستن بر سر میز مذاکره، ایران حالا دو رأی از پنج رأی شورای امنیت سازمان ملل را در اختیار دارد.
منفعت دوم برای ایران این است که این قرارداد به ایران اجازه می‌دهد تولید نفت و گاز را از میادین نفتی کلیدی خود افزایش دهد. چین قبول کرده توسعه فاز 11 میدان نفتی بزرگ پارس جنوبی ایران را سرعت ببخشد. چین همچنین توافق کرده تولید در میادین نفتی غرب کارون در ایران را 500 هزار بشکه در روز تا پایان سال 2020 افزایش دهد.
منفعت سوم این قرارداد برای ایران این است که چین توافق کرده واردات نفت از ایران را در شرایط تحریم‌های آمریکا افزایش دهد.
موضوع خط اعتباری 400 میلیارد دلاری ایران و چین چند روزی پس از انتشار این مطلب مجله پترولیوم اکونومیست مسکوت ماند تا اینکه دوباره امروز 26 شهریور ماه 1398 فریال مستوفی رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران در جلسه هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران با اشاره به سرمایه گذاری 400 میلیارد دلاری چین در ایران، از راه اندازی یک خط اعتباری میان دو کشور و ورود بدون مناقصه چینی‌ها در پروژه‌ها به دنبال راه اندازی این خط اعتباری گفت. وی افزود: مستندات موجود نشان می‌دهد که خط اعتباری 400 میلیارد دلاری بین ایران و چین راه‌اندازی شده است.
این اظهارات رئیس کمیسیون بازار پول و سرمایه اتاق بازرگانی تهران به سرعت به تیتر یک رسانه‌ها تبدیل شد و دلیل آن نیز این بود که اولاً مبلغ اعلام شده برای این خط اعتباری رقم عجیبی بود و ثانیاً خط اعتباری 400 میلیارد دلاری ایران و چین با خط اعتباری 15 میلیارد دلاری اروپا که تنها برای واردات غذا و دارو پیشنهاد داده شده است، مورد مقایسه قرار گرفت.
به هر صورت خبرنگار تابناک اقتصادی برای روشن شدن ابعاد موضوع با یک منبع آگاه در این زمینه مصاحبه‌ای را انجام داد.
این منبع آگاه به خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: من هم این خبر را شنیدم و تعجب کردم. من نمی‌دانم چرا همه در این کشور می‌خواهند بمب خبری بترکانند و به نوعی خود را صاحب خبر کنند!
وی افزود: مبادلات و راه‌هایی که برای فرار از تحریم‌ها پیدا می‌کنیم قطعا جزو مسائل محرمانه است. همان گونه که برای اولین بار ماجرای اینستکس توسط وزارت امور خارجه مطرح شد، حالا هم اگر قرار باشد این موارد اطلاع رسانی شود باید یا توسط وزارت خارجه یا توسط وزارت اقتصاد و یا توسط بانک مرکزی رسانه‌ای شود.
این منبع آگاه ادامه داد: اگر هر فردی از هر خبری آگاهی دارد، این جایز است که بیاید و آن خبر را جار بزند؟ مثل این می‌ماند که در جنگ، شب حمله را جار بزنید! وی در مورد رقم 400 میلیارد دلار اعلام شده گفت: پرسش این است که اصلا ما قدرت جذب چنین رقمی را داریم؟ مملکتی که با سالی 40 تا 50 میلیارد دلار امورات خود را می‌گذرانده است، با سرازیر شدن 400 میلیارد دلار از هم خواهد پاشید!
این منبع آگاه در مورد کل ماجرا به خبرنگار تابناک اقتصادی گفت: وزیر امور خارجه ایران هنگامی که به چین سفر کرده بود یک پیشنهاد همکاری بلندمدت 25 ساله به چینی‌ها داد. این پیشنهاد در بیت رهبری، دولت و شورای عالی اقتصادی مطرح شده بود. هنگامی که شما پیشنهاد دهنده هستید، می‌توانید هر رقمی را پیشنهاد دهید! سپس همین سوژه‌ای شد برای یک مجله غربی به نام پترولیوم اکونومیست که به جزئیات این همکاری بپردازد. این یک شیطنت غربی بود و برخی‌ها ناخودآگاه در زمین غربی‌ها در حال بازی کردن هستند. اصلا این موضوع هنوز در مرحله پیشنهاد است و مذاکره‌ای برای این پیشنهاد صورت نگرفته است و جزئیاتی ندارد! وی افزود: این مجله یکسری فرضیات واقعی از اقتصاد ایران را در نظر گرفته است و به همان‌ها بال و پر داده است! در نتیجه خبر راه‌اندازی خط اعتباری 400 میلیارد دلاری ایران و چین در شرایط کنونی، مورد تأیید نیست و کذب است.
این منبع آگاه در مورد این فرضیات واقعی گفت: اگر ما بخواهیم اقتصاد خود را به حالت درست بازگردانیم باید در 25 سال آینده به طور متوسط 7 تا 8 درصد رشد اقتصادی داشته باشیم و برای این میزان رشد هم نیاز به سالی 70 تا 80 میلیارد دلار سرمایه گذاری داریم که حداقل نیمی از این میزان سرمایه باید از خارج تأمین شود؛ بنابراین، در 25 سال ما نزدیک به هزار و دویست میلیارد دلار قدرت جذب نقدینگی داریم.
شایان ذکر است فریال مستوفی چند ساعت پس از اظهارنظر‌هایی که در این زمینه داشت، طی یک مصاحبه در یک چرخش 180 درجه‌ای اعلام کرد: اخیرا در جلسه‌ای که با شرکت‌های چینی داشته‌ام این خبر را آن‌ها با ما در میان گذاشته‌اند که این خبر نیز برای ما باور نکردنی بود. وی افزود: بنابراین از صحیح یا غلط بودن خبر اطلاع دقیقی ندارم. مطالبه من از اتاق بازرگانی تهران نیز این بود که خبر مطرح را که در رسانه‌های خارجی باز نشر شده است، پیگیری کند. البته ممکن است این خبر نیز یک شیطنت رسانه‌ای باشد که ما از آن اطلاعی نداریم.