اخبار محرمانه-روزنامه آمريكايي واشنگتن پست در نوشتاري به قلم دنيس راس دستيار ويژه اوباما طي سالهاي 2009 تا 2011 نوشت : جنجال بر سر دعوت جان بينر از بنيامين نتانياهو موجب شد احتمال توافق هسته اي با ايران از كانون توجهات خارج شود.

نويسنده مي افزايد: با وجود مباحت جاري درباره اقدام نتانياهو در به چالش كشيدن سياست باراك اوباما رئيس جمهوري آمريكا- ماهيت حزبي چنين دعوتي و زمان بندي آن با توجه به اين كه دو هفته پيش از انتخابات در اسرائيل مي باشد- اصل موضوع را به حاشيه رانده است دنيس راس در ادامه به چرايي چنين شكافي در مواضع آمريكا و اسرائيل پرداخته و اين سوال را مطرح كرده كه آيا آنها مي توانند اين شكاف را پر كنند؟ وي اضافه كرده است : اختلافات بين اوباما و نتانياهو بركسي پوشيده نيست اوباما كاملا آماده است تا توافقي را بپذيرد كه برنامه هسته اي ايران را احتمالا براي 15 سال آتي محدود و تضمين مي كند كه ايراني ها يك سال از توان توليد اورانيوم قابل كاربرد در توليد سلاح هسته اي فاصله دارند با اين حال - ايران بايد همه تاسيسات يا زيرساختهاي هسته اي اش را برچيند و پس از انقضاي مهلت توافق اجازه خواهد داشت تا برنامه هسته اي اش در ابعاد صنعتي را حفظ كرده و با اين كشور مانند هر يك از اعضاي معاهده منع تسليحات هسته اي (ان پي تي ) رفتار شود نويسنده اضافه مي كند: از ديدگاه نتانياهو- اين امر به معناي رها كردن ايران در آستانه هسته اي شدن است هر چند نخست وزير اسرائيل در مواضع آشكار خود بيان كرده كه نبايد به ايران اجازه غني سازي داد و تاسيسات هسته اي اين كشور بايد برچيده شود- گفت و گوهايي كه با اسرائيلي ها داشتم نشان مي دهد كه در حقيقت آنها مي توانند با توافقي كنار آيند كه به ايران اجازه مي دهد اندكي از توان غني سازي خود را حفظ كند آنها معتقدند در ازاي لغو تحريم ها- به ميزان جدي بايد برنامه هسته اي ايران به عقب رانده شود در مقابل - توافقي كه ظاهرا در حال حاضر مد نظر است محدود كردن برنامه هسته اي ايران - و نه كاهش معنادار آن به ازاي عقب نشيني از تحريم هاست نويسنده آورده است : اسرائيلي ها چنين استدلال مي كنند كه اگر ايران اجازه يابد برنامه هسته اي در ابعاد صنعتي را حفظ كند- اين كشور مي تواند در هر زماني كه تصميم بگيرد به كشوري هسته اي بدل شود در حقيقت - بعيد است شفافيت يا سازوكار راستي آزمايي براي اثبات فرار هسته اي از برنامه هسته اي كوچك براي يك برنامه بزرك كارايي داشته باشد اولي هاينونن مقام سابق آژانس بين المللي انرژي اتمي كه مسوول راستي آزمايي است - در اين زمينه به صراحت سخن گفته و تاكيد كرد كه آنچه براي برنامه ي هسته اي با هزار تا دو هزار سانتريفيوژ كارايي دارد- درباره برنامه اي با ده ها هزار سانتريفيوژ- موثر نيست مگر اين كه پروتكل هاي جديدي ارائه شوند- دسترسي ها بازتعريف شوند و به بازرسان اجازه بازرسي بيشتري داده شود اين گزارش مي افزايد: بنابراين - در صورتي كه به ايران اجازه داده شود برنامه هسته اي اش در ابعاد صنعتي را حفظ كند- دستكم بخشي از نگراني اسرائيلي ها- به مشكلات مربوط به راستي آزمايي تعهد ايراني ها به ان پي تي مربوط خواهد بود شكي نيست كه چنين نگراني هايي ناشي از اراده آمريكا و ساير كشورها براي جلوگيري از عبور ايران از مرز هسته اي شدن خواهد بود به ويژه اگر آنها توافقي را بپذيرند كه به ايران اجازه دهد بخش عمده اي از زيرساختهاي هسته اي اش را حفظ كند نويسنده در ادامه اين سوال را مطرح كرده كه آيا دولت اوباما مي تواند چنين نگراني هايي را رفع كند؟ وي به اين پرسش پاسخ مثبت داده اما آن را منوط به آمادگي دولت آمريكا براي برداشتن دو گام زير دانست : نخست - دولت آمريكا بايد اطمينان دهد كه اقدامات راستي آزمايي در توافق - امكان دسترسي در هرزمان و هر كجا را براي همه تاسيسات اعلام شده و نشده فراهم مي كند و اين اقدامات را كه در پروتكل هاي الحاقي ان پي تي لحاظ شده با ابزارهاي جديد تقويت مي كند تا بازرسي موثر از برنامه هسته اي گسترده را امكان پذير كند دوم - دولت آمريكا بايد آماده پيامدهاي هر گونه نقض چنين توافقي باشد هر اقدامي در توليد اورانيوم در سطح قابل كاربرد در سلاح هسته اي بايد استفاده از قوه قهريه را به دنبال داشته باشد چنين تبعاتي معتبرتر خواهد بود اگر دولت آمريكا در اين زمينه با كنگره همكاري كند و اين موضوع به صورت قانون در آيد نويسنده افزوده است : تركيب چنين اقداماتي در قانون - پيامي روشن ارسال خواهد كرد و نشان خواهد داد كه رئيس جمهوري و كنگره در اين مساله متحد هستند اين امر همچنين به مثابه اقدامي بازدارنده خواهد بود و بار ديگر به اسرائيلي ها درباره جدي بودن اقدام ما اطمينان خواهد داد و سرمنشا نگراني ها در توافق را از بين خواهد برد در پايان اين گزارش آمده است : چنين رويكردي براي دولت آمريكا نيز قابل قبول خواهد بود اين امر ديپلماسي كنوني را به خطر نخواهد انداخت و روشي براي همكاري دولت با كنگره خواهد بود و فرصتي براي نيروهاي كنگره براي ايفاي نقش در چنين توافقي ايجاد خواهد كرد چنين رويكردي بعلاوه با اين استدلال دولت آمريكا هماهنك خواهد بود كه توافق - برنامه هسته اي ايران را محدود خواهد كرد و اين كشور را حتي با گذشت 15 سال از مهلت آن - از دسترسي به سلاح هسته اي باز خواهد داشت چنين رويكردي همچنين شكاف بين اوباما و نتانياهو را پر خواهد كرد