چاپ

اخبار محرمانه -
آیا سیل، تابستان داغ 98 را از کمبود آب نجات داده؟
k ١.٢
٠
ابتکار / متن پیش رو در ابتکار منتشر شده و انتشار آن به معنی تایید تمام یا بخشی از آن نیست.
«بارندگی‌های سیل‌آسای بهاری، 86 سد از 178 سد بزرگ کشور را پر کرده‌‌اند»؛ این آخرین آمار وزارت نیرو از وضعیت سدهای کشور در دومین ماه از سال 98 است. سدهایی که در میان‌شان نام برخی از سدهای پنج‌گانه تهران نیز دیده می‌شود. آمارهای وزارت نیرو درباره سدهای تهران می‌گویند که این سدها از وضعیت خوبی برخوردارند و مخازن این سدها حدود یک میلیارد و 30 میلیون مترمکعب آب دارند. با این حال اما پیش‌بینی‌‌ها می‌گویند همه سدهای این استان به استثنای سد لار تقریباً تا اواخر خردادماه سرریز می‌کنند. این یعنی درصورتی که اتفاق غیرمترقبه‌ای رخ ندهد، تابستان امسال خبری از قطعی برق و جیره‌بندی آب در بسیاری از نقاط ایران به خصوص تهران نیست.
تا همین 2- 3 ماه گذشته، حرف از ورشکستگی آب در ایران امان همه را بریده بود. اما با بارش باران‌ از اواخر اسفندماه سال گذشته تا فروردین ماه امسال حرف از سیل، سالِ تر و خداحافظی با جیره‌بندی آب در تابستان، جای کمبود آب، قطع آب و برق و تجمع کشاورزان اصفهانی و شکسته شدن لوله‌های انتقال آب یزد و بی‌آبی شهروندان یزدی را گرفت. حالا آمارها حاکی از آن است که این بارندگی‌ها موجب شده تا از میان 178 سد بزرگ کشور در حال حاضر 86 سد مهم از جمله سدهای شهید رجایی، طالقان، ساوه، البرز و شیرین‌دره بین 90 تا 100 درصد پر شده باشند. بنابر اعلام وزارت نیرو، میزان آب ورودی به مخزن سدها نیز تحت تاثیر نزولات جوی بسیار مناسب چند ماه اخیر روند صعودی چشمگیری به خود گرفته است به طوری که میزان ورودی به سدهای کشور از ابتدای سال آبی جاری تاکنون با رشد 291 درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته به 68.46 میلیارد مترمکعب رسیده است. میزان آب موجود در مخزن سدها نیز با رشد 59 درصدی نسبت به سال گذشته به 40.44 میلیارد مترمکعب رسیده است و هم اکنون 81 درصد مخزن سدهای کشور پر شده است. میزان آب خروجی از سدها نیز به منظور کنترل سیلاب‌های اخیر رشد 211 درصدی نسبت به سال گذشته داشته و به 47.99 میلیارد مترمکعب رسیده است.
در این میان، نام سدهای ماملو، لتیان و طالقان، 3 سد از سدهای پنج‌گانه تهران نیز شنیده می‌شود. سدهایی که حالا در آستانه سرریز شدن هستند؛ سدهایی که بیش از 22 درصد آب شرب تهران را تامین می‌کنند و برخلاف سال آبی گذشته در بهترین وضعیت هستند. خبرگزاری ایسنا گزارش داده است که آمارها در دی‌ماه سال 1397 وضعیت منابع آبی تهران را نسبت به سال آبی 1396 با 12 درصد کاهش نمایش می‌دادند به‌گونه‌ای که براساس آمار از وضعیت مخازن سدها در پایان فصل پاییز سال 1397، مجموع حجم پنج سد بزرگ مخزنی استان تهران در دی‌ماه همان سال، 549 میلیون مترمکعب بوده و این در حالی است که این عدد سال 1396 معادل با 625 میلیون مترمکعب بوده است. براساس آمار وزارت نیرو، از ابتدای سال آبی 98-97 تا پایان آذرماه، حجم آب ورودی به سدهای لار، طالقان، کرج، لتیان و ماملو، 175 میلیون مترمکعب گزارش شده و خروجی آب از این سدها در مقایسه با سال آبی 97-96 از 25 درصد کاهش برخوردار بوده است. همچنین حجم مخزن سد لار در مقایسه با سال آبی 96-95، از کاهش 52 درصدی، سد ماملو 32 درصد و سد لتیان از کاهش 10 درصدی برخوردار بوده و سدهای طالقان و کرج به ترتیب 2 و 4 درصد رشد داشته است. در آن زمان برنامه مدیریت تنش آب شرب با فرض بارندگی مشابه سال آبی 1396 و کمبود آب در تابستان سال 1400، در وزارت نیرو پیش‌بینی شد و برای مدیریت تنش آبی شهرها و روستاهای کشور، راهکارهایی در قالب افزایش تامین و تولید آب، ارتقای کیفی آب، افزایش توان ذخیره‌سازی آب، ارتقای مدیریت و بهره‌وری منابع تامین، تاسیسات و شبکه‌ها و نیز مدیریت مصرف در نظر گرفته شد تا تنش آبی در کشور مدیریت شود؛ تنشی که به سال جدید نرسید و توسط باران شسته شد.
با این حال اما بنا بر اعلام وزارت نیرو و به گفته محمدرضا احمدنسب، قائم‌مقام شرکت آب و فاضلاب تهران، بر اساس آخرین آمار وضعیت منابع آبی تهران نسبت به سال گذشته بسیار بهبود یافته است‌ به گونه‌ای که امسال تابستان‌ نگرانی و دغدغه‌ای برای تامین آب نخواهیم داشت. سید‌حسن رضوی، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران نیز در گفت‌وگوی روز گذشته خود با ایسنا گفته است: مخازن سدهای استان تهران حدود یک میلیارد و 30 میلیون مترمکعب آب دارند و تقریباً تا اواخر خردادماه همه سدهای این استان به استثنای سد لار سرریز می‌کنند و مشکلی هم درباره شرایط خاص وجود ندارد. به عبارت دیگر برای موضوع سیلاب تدابیر لازم دیده شده است. وی با تاکید بر اینکه وضعیت آب در سال جاری نرمال است، گفت: این در حالی است که چندین سال در شرایط خشکسالی و بحران به‌سر می‌بردیم اما امسال با توجه به بارندگی‌ها شرایط از نظر تامین آب به وضعیت نرمال رسیده است.
براساس گزارش وزارت نیرو، سد طالقان طی روزهای گذشته سرریز کرده و این موضوع تا خردادماه امسال ادامه خواهد داشت. سدهای ماملو و لتیان هم در آستانه سرریز شدن هستند و بخشی از مخزن آن‌ها برای کنترل سیلاب‌های احتمالی خالی نگه داشته شده است. سد ماملو حدود 20 میلیون مترمکعب تا رسیدن به سرریز فاصله دارد که پیش‌بینی شده این سازه تا انتهای اردیبهشت‌ماه به مرحله سرریز برسد. همچنین حدود 90 درصد سد لتیان نیز پر شده است و بین 10 تا 15 درصد مخزن آن برای سیلاب‌های احتمالی و ممانعت از بروز مشکل در پایین‌دست خالی نگه داشته شده است. در سد کرج نیز 50 میلیون مترمکعب از حجم مخزن برای کنترل سیلاب‌های احتمالی اردیبهشت و اوایل خردادماه خالی نگه داشته و پیش‌بینی شده این سد نیز اواسط خردادماه به مرحله سرریز برسد. در سد لار نیز که بیشترین حجم ذخیره برف در حوضه آبریز این سد واقع شده، پیش‌بینی این است که امسال بتوان بیشترین ذخیره آب این سد را از زمان بهره‌برداری آن داشته باشیم.
حال با توجه به پیش‌بینی‌ها و آمارهای فعلی حجم آب پشت سدها گمان می‌رود که تابستان 98 هرچقدر هم که داغ باشد اما نگرانی بابت جیره‌بندی آب در آن جایی ندارد. به گفته رضوی، در شرایط فعلی پیش‌بینی جیره‌بندی آب برای تابستان در استان تهران صورت نگرفته است. او گفته: آب جیره‌بندی نمی‌شود مگر اینکه حوادث خاصی رخ دهد، اما درباره مسائل تامین و توزیع پیش‌بینی جیره‌بندی نمی‌شود. مردم باید امسال هم الگوی مصرف را رعایت کنند و مانند سال‌های گذشته با ما همراهی داشته باشند. اگر همراهی مردم را در بسیاری از سال‌ها نداشتیم باید آب را جیره‌بندی می‌کردیم.
البته به اعتقاد او مواجه نبودن شهروندان تهرانی با جیره‌بندی آب در تابستان به این معنا نیست که نباید نگران آب باشیم. مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای تهران بر مدیریت مصرف آب تاکید کرده و افزوده است: «با توجه به گسترش استان تهران، توسعه جمعیتی و نیاز صنعت و کشاورزی در این استان باید همچنان مدیریت مصرف را مد نظر قرار دهیم. درواقع دوران سخت را پشت سر گذاشته‌ایم اما واقعیت این نیست که هرطور که می‌خواهیم می‌توانیم آب را مصرف کنیم زیرا اگر مدیریت مصرف را مد نظر قرار ندهیم دوباره با مشکل مواجه خواهیم شد.»