بزرگنمايي:

اخبار محرمانه - کیهان /متن پیش رو در کیهان منتشر شده و بازنشرش در آخرین خبر به معنای تاییدش نیست
مقام‌های کردستان عراق به این نتیجه رسیده‌اند که با گفت‌وگو و تنش‌زدایی به ایران نزدیک شوند، همان‌گونه که امارات و عربستان برای تنش‌زدایی با تهران انجام دادند.
این تحلیل را وبسایت آمریکایی «رادیو فردا» منتشر کرده و نوشت:13 سال پس از سفر مسعود بارزانی، رئیس وقت اقلیم کردستان عراق، به تهران و دیدار با رهبر جمهوری اسلامی، برادرزاده‌اش نچیروان بارزانی که بر صندلی وی تکیه زده، در سفر به تهران با مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی دیدار و گفت‌وگو کرد. این ملاقات‌ها در حالی صورت گرفت که حملات گاه‌وبی‌گاه موشکی و پهپادی به اهدافی در دولت اقلیم، اعتراض‌هایی را برانگیخته، اما ایران مدعی است موشک‌هایش «مراکز جاسوسی وابسته به اسرائیل» را منهدم می‌کنند.
با این حال، دست‌کم به‌صورت عیان، نشانی از گِله‌ بارزانی در ملاقات‌ها دیده نمی‌شود. او پس از گفت‌وگو با رهبر جمهوری اسلامی، در حساب ایکس خود نوشت: «به دیدار رهبر معظم جمهوری اسلامی ایران آیت‌الله ‌العظمى سید علی خامنه‌ای در تهران شرفیاب شدم. در این نشست بر آمادگی و تمایل عراق و اقلیم کردستان جهت پیشبرد روابط همه‌جانبه با جمهوری اسلامی ایران تأکید نمودیم.»
ستایش فراوان بارزانی از (آیت‌الله) خامنه‌ای‌، انتقادات زیادی را در پی داشت. اما به نظر می‌رسد رهبر جمهوری اسلامی هم جایگاهی فراتر از یک مهمان خارجی برای بارزانی در نظر گرفت؛ او نه در مکانی که پذیرای مهمانان خارجی است بلکه در یکی از اتاق‌هایی که برخی دیدارهای خصوصی‌اش از جمله با مسئولان ایرانی برگزار می‌شود، با بارزانی گفت‌وگو کرده است. بارزانی همچنین با رئیسی، امیرعبداللهیان و همچنین قالیباف هم دیدار و گفت‌وگو کرد. اما او در تهران دنبال چه بود؟ در پی شکایت حزب اتحادیه میهنی کردستان عراق به رهبری بافل طالبانی، دادگاه فدرال عراق، اسفند 1402 تصمیم گرفت تعداد کرسی‌های مجلس اقلیم کردستان را از 111 به 100 کرسی کاهش دهد؛ این کرسی‌ها متعلق به اقلیت‌های ترکمن، آسوری و ارمنی بودند و پس از پیروزی در انتخابات، در جبهه «حزب دموکرات کردستان» تعریف می‌شدند. پس از این تصمیم، حزب دموکرات کردستان درخواست داد که انتخابات پارلمانی اقلیم، یک بار دیگر به تعویق بیفتد.
برخی ناظران می‌گویند یکی از اهداف حضور بارزانی در تهران، درخواست برای اعمال نفوذ جمهوری اسلامی نزد رهبران شیعه عراقی و حزب اتحادیه میهنی است تا بتوانند ضمن به تعویق انداختن دوبارۀ انتخابات 21 خرداد، تغییرات اعمال ‌شده را ملغی کنند.
همچنین اظهارنظرهای نچیروان بارزانی در زمان حضورش در تهران نشان می‌دهد که او بارها به مقام‌های ایرانی اطمینان داده که اجازه نخواهد داد گروه‌های مخالف جمهوری اسلامی از خاک اقلیم کردستان فعالیت‌هایی علیه ایران انجام دهند. ایران بارها هشدارها و اخطارهایی را در همین مورد به مقام‌های اقلیم کردستان داده است. جواد قادری، معاون مدیر مطبوعاتی دفتر رئیس اقلیم کردستان، به رادیو فردا می‌گوید «آقای بارزانی در تهران به مقام‌های ایرانی اطمینان خاطر داد که دولت اقلیم به هیچ گروه، دسته و کشوری اجازه نخواهد داد از خاک این منطقه اقداماتی علیه ایران و دیگر کشورهای همسایه انجام دهند.» در صورتی که مقام‌های اقلیم به این گفته پایبند باشند، احتمالاً یکی از تضادهای اصلی با ایران برطرف شده است.
قادری همچنین می‌گوید «چه در گذشته و چه در این سفر از سوی آقای بارزانی به مقام‌های ایرانی اعلام شد که دولت اقلیم به هیچ عنوان رابطه‌ای با اسرائیل ندارد و در امور خارجه خود متعهد به پیروی از سیاست‌ها و تصمیم‌های دولت مرکزی عراق است».
این روایت می‌تواند نشانه‌ای از تمایل دولت اقلیم برای برطرف کردن نگرانی‌های ایران باشد. در اسفند سال 1401، ایران و عراق توافقنامۀ امنیتی امضا کردند که تهران تا 28 شهریور 1402 به عراق فرصت داد تا احزاب کرد ایرانی مستقر در اقلیم کردستان را خلع‌سلاح و اردوگاه‌های نظامی آ‌نها را تعطیل کند. این توافق شش ماه پس از حملات موشکی و پهپادی سپاه پاسداران به مقر این احزاب صورت گرفت. در حملات موشکی سپاه پاسداران‌، ده‌ها تن از اعضای احزاب کردیِ مخالف جمهوری اسلامی کشته شده‌اند.
چند روز پس از پایان ضرب‌الاجل تعیین‌شده، مقام‌های ایرانی از دولت عراق برای خلع‌سلاح این گروه‌ها تشکر کردند اما در عین حال خواستار اخراج کامل آنها از خاک عراق شدند. در سفر بارزانی، مقام‌های ایرانی از او خواسته‌اند زمینه را برای «اجرای کامل معاهده امنیتی» فراهم سازد؛ خواسته‌ای که می‌توان به بیرون کردن احزاب و افراد مخالف جمهوری اسلامی از عراق ترجمه کرد. احتمالاً یکی از اهداف سفر اخیر، تلاش برای تعمیق روابط، پس از کاهش تنش‌ها و با هدف جلوگیری از تکرار رخدادهای سال‌های اخیر است که چیزی جز ناامنی برای اقلیم کردستان به همراه نداشته است.
با توجه به سخنان بارزانی در تهران و همچنین تهدید‌های سالیان اخیر جمهوری اسلامی، احتمالا مقام‌های کردی به این نتیجه رسیده باشند که با گفت‌وگو و نزدیک شدن به تهران در قالب عراق واحد، از تهدیداتی که از جانب تهران متوجه آن‌هاست، بکاهند. این مشابه چیزی است که از سوی امارات و عربستان رخ داده و برای در امان نگه ماندن از تهدیداتی که ممکن است از سوی ایران متوجه آن‌ها شود، به سمت تنش‌زدایی حرکت کردند. نزدیکی اقلیم به ایران، هم ابزار چانه‌زنی بیشتری به آنها در مراودات با دولت عراق می‌دهد و هم نفوذ جمهوری اسلامی در معادلات سیاسی، نظامی، اقتصادی و امنیتی را افزایش می‌دهد.